Welkom bij een gedicht over een vader, het rammelige uitgangspunt van deze aflevering. Er zit verbeterbaarheid in maar het loopt niet, en past ook niet in een groter geheel. Dit stond er:
De vader
omstavend dadigt je vader, ooit grijs ooit donker ooit de eersteling in je dromen
hijhij zegt woorden in drommen die in je aanvang horzelen, je oudste herinneringen korven
hijhij groeit aan zijn lippen uit je voorhoofd kijk, daar danst hij in de kamer, rare papa,
hijhij wil lateren, je kinderopstand orkestreren,hijhij werpt de schaduw van zijn wetten schuins over jouw dagendheid uit,
hijhij herkauwde jouw gedachten vanaf je eerste uur,
hijhij zorgde koortsig, zijn wereld bleef met warme lucht verwapendzijn geur die hijhij bij zich draagt laadt zwaveldiep onder de gewelvingen aan jouw begin waarin
hijhij moet broeien
kaderend staat de vader aan zijn opgehoogde klippen
om zijn blik te verren voor de val
Het einde: meh. De val? Hij creëert het kader waarbinnen de kinderen leven en valt dan van de klippen? Dat gaat beter met een prettig ver uitzicht? Misschien, maar volgens hij is dit willekeur, of niet urgent zoals men graag zegt.
Kijk, er wordt weer veel teveel gezegd. Het is stuffy en daarom werken de kreten niet. Het spel met hijhij, de verdubbeling – ik heb aan een keer genoeg. Waarom ‘schuins’? Hoe kan hij jouw gedachten herkauwen? Bedoel je voorkauwen? Maar dat is al uitgedrukt -> schrappen. De warme lucht staat voor de zingeving als nevenproduct van het koortsig zorgen. Op zich een goede gedachte, maar het gedicht springt daarna direct weer weg. Rust in de tent graag! hij steekt een pijp op. papa fume une pipe.
kijk, daar danst hij in de kamer. rare papa
zegt al meer dan al dat zwaarwichtige gemetaforiseer. Dat is dikdoenerig, stroperig, nergens voor nodig. De vraag wordt: hoe redden we de mooie beelden en maken we er een beter gedicht van?
de schaduw van zijn wet strijkt over jouw dagendheid
zolang hij zorgt, verwapent hij zijn wereld
zijn woorden drommen in je aanvang
jouw diepste herinneringen zijn drager van zijn lichaamsgeur
hijhij hijij broeit zwaveldiep (hij en jij, identificatie)
Wat wil dit gedicht eigenlijk? Is het een saaie rant tegen een vaderfiguur? Brengt het een spanning ter sprake? Presenteert het een belangrijk Marxistisch-Leninistisch inzicht, zoals dichters du jour zoals Frank Keizer en Peter Admiraal dat plegen te doen? Het klinkt in deze vorm in ieder geval veel te pretentieus.
papa schilt een pompelmoen
Dat vind ik veel mooier. papperdepapa. pa! paaa! / zweetpa / pik-anatoom, pikkepikkepa.
De taal comes to a screeching halt. De betekenis in de klanken zelf sterft het laatst. blaai vlasachtigvl raard aaah
Hoe komen we ineens op dit soort poëzie? Hebben we sàda zitten lezen? Wel, het is een natuurlijk proces. We ervoeren de woordenstront in het uitgangsgedicht als muf en inadequaat om te zeggen wat het gedicht moest zeggen. Welke man schrijft nu een boek over zijn vader, wanneer hij deze ook daadwerkelijk gekend heeft (Remco Camperts vader stierf vroeg)? Odes aan moeder komen vaker voor en ik vermoed dat daar een psychoanalytische oorzaak voor bestaat.
Enfin, we doen door op deze manier en leveren uiteindelijk dit op:
Vader
kijk, daar danst hij door de kamer. rare papa
je blaft de schaduw van zijn wet uit. dagend(papa schilt een pompelmoen.) je wereld is een wapen
zijn woorden trossen in jouw aanvang,
“drommen.
__horzelen.
korven.papperdepapa. pa! paaa!
zorgpa . zweetpa . pik-anatoom . pikkepikkepa
zeg, ga lateren
hijij omstaft zwaveldiep
zwa vlaspavl, vulvalpa
gbaarp ah
Commentaar is weer van harte welkom. Uw cursusleider vermaakt zich uitstekend en ik hoop dat u er ook een beetje van geniet!