Welkom terug bij onze cursus. Vinden jullie dat de cursus meer samenhang moet hebben? Moeten we “naar een bundel toewerken”, een groter verhaal vertellen dan wat een enkel gedicht vermag? Ik denk erover na wat voor soort bundel dat dan wel zou moeten zijn. Huiswerk voor deze keer is het verzinnen van bundelnamen, zodanig dat ze als zoete broodjes over de toonbank vliegen. Denk aan “Twee huizen verder” of “Bungeegedichten” of “Kroepoek kroepoek”. Goed, het uitgangs gedicht van vandaag is dit:
Fin
aan jou de keus
hoe je dood wilt zijn
als een natte doos vol kapotte kleerhangers
op de hoek van de straat
als een opgedroogde spin in het stof
als een vogeltje, dat doet alsof
als een steekvlam in een kapotte brander
als de laatste gedachte van een ander
Een lief gedichtje dat met lef op een grafsteen mag. Is de lengte in orde? Ik denk het wel. Een zesde vergelijking, als een doorgeroeste schuit / in ebbend sop maakt het langdradig. De interpunctie en het visuele aspect moeten nauwkeuriger. De steekvlam vind ik raar en het vogeltje wekt vragen op. Daarop zou kunnen volgen: als een kat enz. Of we snappen dat het doen alsof is hoe we herínnerd worden. Maar dan is die steekvlam raar. Ik vrees inderdaad dat het uit rijmdwang is ontstaan. Wat rijmt er nog meer op ander? Lastig. Roest, dan maar. Oxidatie. Beter idee: koudvuur, gasgangreen, veroorzaakt door Clostridium perfringens. als koudvuur uit een ongeschoolde brander. Bij nader inzien: het leidt alleen maar af.
Laatste gedachte van een ander? Gaat die ander ook dood? Is er een derde persoon in het spel? Wordt de verbeelding van de verteller hier ontstegen? Of is het de laatste gedachte van een ander over hém? We sterven, volgens de Joodse wijsheid, twee keer: de tweede keer wanneer we door iedereen vergeten zijn. Dat is in dit gedicht verraderlijk simpel gezegd. Het is niet meer de vrije keus van de overledene, ultiem vergeten te worden, maar je kunt bij leven de concrete, reducerende associaties tarten om later ‘beter’ dood te zijn.
De klanken liggen wel goed hier: straat – laatste; dood – droog – vogeltje; hangers – vlam; hoek – steek (voordracht!)
We komen tot het volgende resultaat:
Fin
aan jou de keus
hoe je dood wilt zijn:als een natte doos vol kapotte kleerhangers
op de hoek van de straatals een opgedroogde spin in het stof
als een vogeltje, dat doet alsofals koud vuur uit een kapotte brander
als de laatste gedachte van een ander
Commentaar is weer van harte welkom!