Welkom terug met een kort gedicht over nationalisme. We gaan proberen het ding vlot te trekken.
Nationalisme
Een land is een letter met een gehesen serif
brokstukken van een afgelegen daad
een monument gemaakt van onzichtbaar prikkeldraad
een kelk voor onderdanig ongerief
Er staat een woud van vlaggenstokken
made in China
een bijna
willekeurig volk vindt er
saamhorigheid
vlaggen hijsen
meeuwen krijsen
Een land is de kriebelhoest
van een ingebeelde soeverein
de zwerende illusie
van gedeelde pijn
De beelden zijn te warrig en blijven niet hangen. Een ‘monument van prikkeldraad’, de verwarring tussen grens en monument, maakt het gedicht zwak. De ‘gehesen serif’ lijkt een onnozele vondst. De meeuwen die om de vlaggenmast vliegen en krijsen mogen blijven, natuurlijk, maar de kriebelhoest van een soeverein is als beeldspraak duidelijk onvoldoende. En de illusie van gedeelde pijn, die zweert niet maar zou troost geven.
Dit soort gedichten wil iets uitdrukken. Ze vereisen dan ook saai en gedegen onderzoek. Het proces om dit soort dingen te schrijven is zelf niet poëtisch, waag ik te zeggen.
een land is een letter
Taal, dus. Conventie. Convenience. Identificatiemodel. Pragmatisch? Alles wordt ondergeschikt gemaakt aan de markt, en de schokgolven van dat extreme waarderelativisme moeten worden opgevangen door nieuw nationalisme. Zo zal een historicus over honderd jaar onze tijd beschrijven, maar de poëzie kan – en moet – dat nu al doen.
een sterk land, een kelk voor ons ongerief
een vlaggenmast made in China
saamhorigheid van een bijna (van saamhorigheid is weinig te merken, er is juist polarisatie door het nationalisme – dat moet ook worden uitgedrukt)
willekeurig volk (België: zij die zich bij geboorte binnen de landsgrenzen bevinden; Nederland: zij wiens ouders de Nederlandse nationaliteit bezaten)
een land is de nestgeur (?) van een ingebeelde soeverein
de troostende illusie van gedeelde pijn / dat we er gelijk zijn
We leveren voor onze opdrachtgever Z.K.H. Willem Alexander het volgende op:
Nationalisme
een land is een letter
en men hijst trots het serif
op een vlaggenmast made in Chinaons land is een kelk voor ongerief
een morele grens, een baken bijnavlaggen hijsen
meeuwen krijseneen land is de hoestbui
van een ingebeelde soeverein
de troostende illusie
van gedeelde pijn
Dat is al een heel stuk beter, maar jullie gaan me uitleggen waarom het nog steeds geen goede poëzie is. Hopla!