Heden

Essays over woorden op -heid, met uitzondering van de overheid

Vriendelijkheid
Er was eens een arme kluizenaar, zo eentje die aan een halve pluntjezak genoeg heeft om zijn boeltje in te pakken als hij op reis zou willen. Maar hij wilde niet op reis. Het beviel hem prima in zijn zelfgebouwde vogelkooi, en het tikken van de koperen klok bood hem juist voldoende afwisseling om de ...
Schaamteloosheid
De schaamtelozen plassen tegen oude kerkmuren zonder beschutting te zoeken voor het oog van de ander. Ze masturberen wijdbeens hangend op een bankje in het park alsof ze een broodje met haring eten. Ze zien de verontwaardigde blikken niet als ze een half uur te laat luidruchtig in een volle collegezaal zwalken. Ze liegen en ...
Schuldigheid
Zodra we onder de mensen zijn, kruipt de geniepige slang van de schuld ons om de voeten, wachtend op zijn kans om in onze tenen te te bijten. De slang heeft in het meest succesvolle raadgeversboek uit onze geschiedenis reeds een belangrijke rol gespeeld. We weten allemaal wat de fabel zegt: de oerschuld ligt bij ...
Radeloosheid
Er bestaat een toestand waarin we niet het meer weten. Een toestand waarin alle opties even uitzichtloos lijken, en alle wegen even dood lijken te lopen. We raken in zo'n toestand verzeild zonder het te merken; ineens weten we niet meer hoe het verder moet. We zijn op een soort kruising zonder wegwijzers beland en ...
Eenheid
Een eenheid is iets dat een functie vervult. Soms is die functie overduidelijk, zoals bij een notenkraker. Het scharnier hoort erbij, want het is essentieel om de kraak te zetten. Maar het plastic lieveheersbeestje dat Lotje erop heeft geplakt hoort er eigenlijk niet bij. Het is erop geplakt. Dat blijft een tijdje zo, totdat niemand ...
Schoonheid
De blinkende kop van een teek die zich met bloed volgezogen op een rosse vacht laat vallen, de haartjes op een stinkende made zie zich aan een afgekloven karkas tegoed doet, heupvet dat vakkundig wordt afgezogen in een privé-kliniek, schurft op een kaalgekrabte hondenrug, een opengesprongen puist met een geëxplodeerd puskopje – deze dingen zijn ...
Tevredenheid
Toen ik een kleine jongen was en iets ondeugends had gedaan, kwam me dat op een „boterham met tevredenheid“ te staan. Dat was een normale volkoren boterham, onbesmeerd en zonder beleg. De hagelslag bleef dicht, en de romige kazen werden niet uit het cellofaan gehaald. De boterham smaakte naar niets. Tevredenheid is niets. Vele jaren ...
Vergankelijkheid
Deze tekst vergaat. Misschien is hij op dit moment wel aan het vergaan, maar daar wil ik liever niet aan geloven. Dat zou te ver gaan. Teksten hebben overigens geen groot talent om te vergaan. Ze worden ooit geschreven, en worden door ettelijke generaties heen gereikt, een paar keer veranderd, herschreven misschien, net zolang totdat ...
Aansprakelijkheid
We hebben een eenvoudige manier om daden te ordenen, namelijk aan de hand van de bijbehorende dader. Een bankoverval, een moord in oud-Zuid, of het kopen van een appelbeignet, daden die op iemands naam komen te staan. Die kan er dan op worden aangesproken. Zijn daad wordt officiëel daad (en niet slechts iets dierlijks) door ...